Sny przez cały czas odgrywały ważną rolę w życiu człowieka. Ktoś uważa je za podróże duszy, która opuściła ciało, dla kogoś to po prostu konsekwencja przetwarzania informacji otrzymywanych przez mózg w ciągu dnia. Psychoanaliza oferuje również własne rozumienie natury snów.
Słynny Zygmunt Freud położył podwaliny pod psychoanalizę jako naukę badającą nieświadomość. To on pokazał, że korzeni wielu ludzkich problemów należy szukać w ukrytej części jego świadomości. Jednym ze sposobów badania nieświadomości Freud rozważał badanie snów pacjentów.
Zgodnie z klasyczną teorią psychoanalizy, we śnie człowiek wpada w szczególną rzeczywistość, złożoną z różnych aspektów jego osobowości - a mianowicie "To", "Ja" i "Super-ja". Pod tymi terminami psychoanaliza rozumie nieświadomość, ego i postawy moralne osoby, wynik życia w społeczeństwie. Również we śnie pojawiają się obrazy „imago” – tym terminem Freud określał nieświadome pierwowzory ważnych dla niego osób, przede wszystkim rodziców, braci, sióstr.
Według Freuda obrazy imago powstają we wczesnym dzieciństwie i pozostają w umyśle człowieka na całe życie, wywierając na niego potężny wpływ. Każdy taki obraz może być odbierany pozytywnie lub negatywnie, co sprawia, że człowiek nieświadomie nadaje tę postawę wszystkim podobnym przedmiotom w swoim życiu.
Kiedy osoba zasypia, wszystkie trzy aspekty jej osobowości znajdują odzwierciedlenie w jego snach. Co więcej, według Gustava Junga, który opracował teorię psychoanalizy, sny zawierają również archetypy, które odzwierciedlają zbiorową nieświadomość całej ludzkości. W efekcie sen wypełniony jest ogromną liczbą obrazów, które tylko specjalista psychoanalityk może poprawnie rozszyfrować.
Można zatem stwierdzić, że w snach danej osoby odzwierciedlają się wszystkie jej wewnętrzne konflikty. Im więcej takich konfliktów, tym mroczniejsze i bardziej niespokojne sny. I odwrotnie, u osoby harmonijnej większość snów jest spokojna i przyjemna. Analizując marzenia człowieka, można wiele powiedzieć o jego osobowości, określić, co go martwi. Po tym staje się możliwe zapewnienie skutecznej pomocy. Dlatego sny mają ogromne znaczenie dla psychoanalizy, ponieważ w pełni ujawniają wszystkie wewnętrzne tajemnice i konflikty człowieka.
Czasami zdarza się, że człowiek w ogóle nie widzi snów - a dokładniej, po prostu nie pamięta, że były. Psychoanaliza tłumaczy tę sytuację depresją i lękiem o przyszłość – człowiek nie chce myśleć o tym, co go czeka, nie chce zrozumieć swoich wewnętrznych sprzeczności, co prowadzi do nieświadomego blokowania informacji o snach.
