Dlaczego krytykowanie innych jest kuszące (sześć powodów), jak przestać to robić. Jak poprawnie krytykować innych (jeśli zostaniesz o to poproszony).
„Cały czas dewaluujesz wszystko! Możesz tylko krytykować!” Jeśli Twoja następna relacja z kimś zakończyła się takim zwrotem, to ten artykuł jest zdecydowanie dla Ciebie.
Jak przestać krytykować innych, czyli powody krytyki
Aby przestać krytykować innych, musisz zrozumieć, dlaczego to robisz. Jak zrozumieć siebie:
- Zrozum, że krytyka jest subiektywną oceną czegoś lub kogoś.
- Zadaj sobie pytanie: „Dlaczego oceniam kogoś, jeśli nie zostałem o to zapytany?” Najważniejsze to szczerze odpowiedzieć. To ważne, choć czasem nieprzyjemne.
Nie ma zbyt wielu odpowiedzi na drugie pytanie - tylko sześć:
- Chcesz bronić się na cudzy koszt. Kiedy kogoś krytykuje, wydaje się, że mówi: „Jestem lepszy od ciebie. Rozumiem to bardziej”.
- Próbujesz odwrócić uwagę od swoich zmartwień i problemów. Być może właśnie teraz prześladuje Cię jakaś obsesyjna myśl i chcesz, aby rozpraszała Cię rozmowa z inną osobą. Krytyka to tylko wymówka.
- Stałeś się zakładnikiem czarno-białego myślenia. Jest to zniekształcenie poznawcze i psychologiczny mechanizm obronny. Najważniejsze jest to, że człowiek myśli w skrajności: zły – dobry, drogi – tani, godny – niegodny, wszystko albo nic, dobrze – źle, mądry – głupi itd. Myślenie skrajne wynika z lęku przed podejmowaniem decyzji i błędami, tłumieniem w dzieciństwie wewnętrzne sprzeczności. Myślenie czarno-białe to uproszczona forma postrzegania świata. W niektórych przypadkach czarno-białe myślenie jest objawem zaburzenia osobowości typu borderline, narcystyczne lub depresyjne.
- Chcesz porozmawiać. Być może oczekujesz, że po krytyce nastąpi dyskusja. Chcesz podzielić się swoim doświadczeniem, odezwij się.
- Chcesz zrobić skandal. Niektórzy ludzie krytykują w nadziei, że usłyszą agresywną reakcję, „obrócą” ją i wreszcie wypuszczą nagromadzony negatyw.
- Jako dziecko byłeś często krytykowany, skarcony i potępiany, więc w wieku dorosłym robisz to samo ze sobą i innymi lub tylko z innymi. W tym przypadku krytyka łączy się zwykle z potępieniem.
Krytyka ma znaczenie tylko wtedy, gdy zostałeś o nią poproszony.
Jak właściwie krytykować osobę (jeśli zostałeś o to poproszony)
Krytykując innych, opieraj się tylko na dwóch zasadach:
- Nie oceniaj osoby jako całości. Konieczna i możliwa jest ocena, czyli krytykowanie jego indywidualnych działań, słów, myśli, cech charakteru. Zatem zamiast mówić „jesteś głupi/leniwy/inny”, musisz sprecyzować, co konkretnie w osobie, której nie lubisz.
- Zacznij dobrze. Najpierw podkreśl meritum, a następnie wyraź swoje życzenie. Na przykład: „Podoba mi się, jak szybko iz jakim zainteresowaniem wykonujesz swoją pracę. Teraz, gdybyś był bardziej uważny, cena nie byłaby dla ciebie”.
W trosce o uczciwość zauważam, że prawie nie można nikogo i niczego nie oceniać. Każdy z nas ma potrzebę uznania, co oznacza, że będziemy się porównywać z innymi (ktoś jest większy, a ktoś mniej). Ponadto ocena oznacza, że masz własne zdanie, przekonania i poglądy.
Nie próbuj dojść do całkowicie nieoceniającego postrzegania świata. Pamiętaj jednak, że możesz osądzać innych po cichu. I nie zapomnij zadać sobie pytania: dlaczego oceniam?
