Kłamstwo to stwierdzenie, informacja, która oczywiście nie jest zgodna z prawdą. W inny sposób kłamstwo można nazwać oszustwem, kłamstwem. Osoba, która świadomie rozpowszechnia fałszywe informacje, próbuje wprowadzić w błąd inną osobę lub wiele osób. Może kłamać, kierując się zarówno niegodnymi pobudkami – na przykład w celach egoistycznych lub w celu zdyskredytowania kogoś, jak i wykorzystując swoje oszustwo, aby zapobiec jeszcze większym kłopotom.
Jakie są powody kłamstw
Rozpowszechnianie świadomie fałszywych informacji może być spowodowane wieloma przyczynami. Bardzo częstymi przypadkami są kłamstwa z egoistycznych pobudek, zazdrości, złej woli. Oznacza to, że kłamca spodziewa się albo otrzymać konkretną korzyść, albo zemścić się na jakiejś osobie, rozpowszechniając fałszywe informacje i plotki na jej temat.
Kłamstwo jest powszechnym (i niestety prawie nieuniknionym i nieodpartym) zjawiskiem w polityce i biznesie. Chęć zwrócenia na siebie uwagi, sympatia wyborców i potencjalnych klientów skłania polityków i biznesmenów do oszukiwania. Może być zarówno względnie nieszkodliwa, w postaci pewnej przesady w stosunku do własnej osoby lub firmy, jak i na dużą skalę – na przykład, gdy hojnie rozdawane są praktycznie niemożliwe obietnice, a konkurencja jest rażąco oczerniana, na przykład w polityce.
Kłamstwa mogą być nieświadome. Skłaniają się do tego zbyt emocjonalni, wrażliwi ludzie o bogatej wyobraźni. Opisując wydarzenie, zjawisko, mają skłonność do przesady, pomijania pewnych szczegółów, które nie mieszczą się w zarysie ich historii. Co więcej, często przekonują siebie i innych, że wszystko było dokładnie tak, a nie inaczej. Klasycznym przykładem są opowieści o baronie Munchausenie.
Skrajnym przypadkiem takiego zjawiska jest „oszustwo patologiczne”, gdy osoba oszukuje, doświadczając pilnej potrzeby. Niektórzy eksperci klasyfikują to jako chorobę psychiczną i społeczną. Wśród patologicznych kłamców jest wielu narkomanów, alkoholików, socjopatów, a także osób skłonnych do narcyzmu, egocentryzmu.
Wreszcie, nie jest niczym niezwykłym, że kłamca rozpowszechnia fałszywe informacje, ponieważ sam został oszukany. Jest to nieodłączne u ludzi zbyt ufnych, skłonnych do plotek, dla których wiarygodnym źródłem informacji jest „jedna kobieta powiedziała”.
Czy można okłamywać zbawienie?
Zdarza się jednak sytuacja, kiedy ludzie są zmuszani do kłamstwa, ponieważ prawda może być zbyt bolesna, prowadzić do tragicznych konsekwencji. Zjawisko to otrzymało precyzyjną i wymowną nazwę – „kłamstwo dla zbawienia”. Do pewnych granic takie kłamstwo jest całkiem do przyjęcia, ważne jest tylko, aby nie przekraczać granicy i nie zamieniać jej w system. I pamiętaj: lepiej mówić prawdę, bo prędzej czy później oszustwo zostanie ujawnione, a wtedy stracisz zaufanie ludzi.
