Nirwana jest centralną koncepcją religii buddyzmu i niektórych obszarów dżinizmu, braminizmu i hinduizmu, pozostając jednocześnie niedefiniowalną.
Instrukcje
Krok 1
W sanskrycie „nirwana” zanika, zanika i ani pierwsze, ani drugie znaczenie nie ma negatywnych konotacji. Nirwana jest ostatecznym celem każdej ludzkiej egzystencji, wyrażającym się w ustaniu cierpienia – dukkha, przywiązaniach – dosha, odrodzeniu – samsara i wyłączeniu spod wpływu „praw karmy”. Nirwana dzieli się na upadhashesha – wygaśnięcie ludzkich namiętności i apupadhasheshas – ustanie samego istnienia (parinirvana).
Krok 2
Nirwana jest wynikiem „szlachetnej ośmiorakiej ścieżki”, która jest główną treścią nauk Buddy: - prawidłowy pogląd - prawidłowe myślenie - właściwa mowa - prawidłowe działanie - właściwy styl życia - właściwa uwaga - właściwa medytacja.
Krok 3
Osiągnięcie nirwany jest możliwe dopiero po całkowitym odrzuceniu myśli, uczuć i spostrzeżeń (nirodha) oraz całkowitym ustaniu tych procesów. Klasyczny buddyzm uważa, że jest to możliwe tylko dla mnicha buddyjskiego lub samego Buddy.
Krok 4
Dalszej egzystencji tego, kto osiągnął nirwanę, nie da się zdefiniować dostępnymi nam terminami, ale można ją intuicyjnie zrozumieć poprzez negatywne opisy - tego, kto osiągnął nirwanę, nie można nazwać: - istniejącym - nieistniejącym - jednocześnie istniejącym i nieistniejące, - nieistniejące.
Krok 5
Stąd nirwana jest definiowana jako: - nie zrodzona, - nie wytworzona, - nie stworzona, - niezjednoczona, charakteryzująca się jedynie brakiem przywiązań, aspiracji i złudzeń. Nieporównywalność nirwany determinuje jej nieopisywalność.
Krok 6
Późniejsze dzieła zwolenników mahajany interpretują nirwanę jako: - nieistniejącą, ponieważ nie można jej zniszczyć i nie podlega rozkładowi, nie ma wyraźnej przyczyny i ma swoją własną naturę (nihsvabhava); nieistniejący zakłada istnienie istniejącego i nie jest niezależny, - nie jest jedno i drugie, ponieważ nie ma wzajemnie wykluczających się cech, tj. jest zasadniczo nie do odróżnienia od samsary i jako taka staje się prawdziwą naturą rzeczy.
