Wypalenie emocjonalne to bardzo trudny stan, który rozciąga się na samopoczucie fizyczne i bezpośrednio wpływa na psychikę. Przy takim zespole życie człowieka zmienia się nagle w nieprzyjemnym kierunku. Na jakiej podstawie możesz podejrzewać rozwój wypalenia? Jakie są powody, które to prowokują? Jakie jest szczególne niebezpieczeństwo tego stanu?
Być może bardzo trudno znaleźć na świecie takiego dorosłego, nad którym nigdy nie zawisłoby ryzyko emocjonalnego wypalenia. Nastolatek, który doświadcza poważnego stresu podczas treningu, również może zmierzyć się z takim stanem. Jednak w większym stopniu zwyczajowo mówi się o wypaleniu emocjonalnym w ramach działań zawodowych, chociaż ten stan osoby ostatecznie rozciąga się na wszystkie obszary jego życia.
Kto jest zagrożony
Chociaż każdy może doświadczyć wypalenia, istnieją pewne zawody, które z czasem zwiększają ryzyko wypalenia. Ponadto pewien typ osobowości, światopogląd, charakter może również wpływać na kształtowanie się takiego stanu.
Najczęściej osoby skłonne do dużej odpowiedzialności, perfekcjoniści, idealiści mają skłonność do wypalenia emocjonalnego. Osobowości twórcze, mające bardziej mobilną psychikę i pobudliwy układ nerwowy, również należą do kategorii osób, które mogą popaść w moc negatywnego stanu emocjonalnego. Pracoholicy, osoby przyzwyczajone do stawiania sobie kilku zadań jednocześnie, osoby, które nie potrafią odmówić i dlatego podejmują się wykonywania jakiejkolwiek działalności w dowolnej ilości, prędzej czy później spotkają się z objawami wypalenia emocjonalnego. Jeśli człowiek absolutnie nie wie, jak się zrelaksować i odpocząć, to praca, kariera, kreatywność lub jakikolwiek inny kierunek w życiu dominuje nad odpoczynkiem i snem, prędzej czy później nastąpi punkt zwrotny.
Do najbardziej ryzykownych zawodów, które najczęściej prowadzą do deformacji osobowości i zawodowego wypalenia emocjonalnego, należą wszystkie zawody związane z zagrożeniem życia. Lekarze, zwłaszcza pracownicy oddziałów ratunkowych, karetek pogotowia i chirurgii, często znajdują się w kałuży wypalonych emocji i utraty energii. Zagrożeni są także nauczyciele, pisarze i aktorzy, psycholodzy, pracownicy socjalni, osoby pracujące w ciągłych stresujących warunkach.
Dlaczego wypalenie może być niebezpieczne
Ten stan psychiczny może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych. Człowiek będzie regularnie odczuwał bóle głowy i ciała fantomowego, a jego sen może być zakłócony. W wielu przypadkach na tle stresu i dekadenckiego nastroju pojawiają się choroby, które wpływają na przewód pokarmowy, wpływając na układ sercowo-naczyniowy. Często zdarzają się przypadki, gdy osoba wypalona emocjonalnie zauważa przerwy w pracy serca, spada ciśnienie.
Na tle wypalenia emocjonalnego zaczynają tworzyć się różnego rodzaju nerwice i stany lękowe. Bardzo częstą konsekwencją jest tik nerwowy. Wypalenie emocjonalne może skutkować zespołem astenicznym, zespołem przewlekłego zmęczenia.
Kolejnym niebezpieczeństwem wypalenia jest rozwój stanu depresyjnego. W tym przypadku nie chodzi tylko o apatię czy smutek, ale o depresję kliniczną. Przy takim zaburzeniu osoba z trudem radzi sobie sama.
Taki stan prowadzi do tego, że człowiek traci zainteresowanie wszystkim, co się dzieje. Zaczyna automatycznie wykonywać wszelkie sprawy i zadania, nie jest zbytnio zainteresowany efektem końcowym. Osobie w stanie wypalenia zawodowego trudno jest normalnie pracować, a wykonywanie jakichkolwiek codziennych czynności staje się trudne. Dopóki wyczerpane ciało i osłabiona psychika nie uzyskają pełnego relaksu i odpoczynku, życie wokół będzie szare i matowe.
Objawy i przyczyny
Wśród głównych objawów wywołujących wypalenie emocjonalne można wyróżnić następujące punkty:
- brak chęci do robienia czegokolwiek, brak celów, które chcesz osiągnąć, całkowita obojętność na to, co dzieje się zarówno w sferze zawodowej, jak i w życiu osobistym;
- ciągłe uczucie dotkliwego zmęczenia, sen nie przynosi ulgi, a słodycze mające na celu stymulację produkcji hormonu szczęścia nie działają;
- dolegliwość fizyczna;
- wahania nastroju, oderwanie, chęć przejścia na emeryturę, milczenie;
- osoba w stanie zawodowego wypalenia emocjonalnego może nie widzieć perspektyw dla siebie w przyszłości, starając się odejść gdzieś daleko;
- ostre uczucie niezadowolenia z siebie i życia; w tym stanie osoba postrzega krytykę jako trudniejsza, boleśniej reaguje na komentarze, jest skłonna skarcić się za nawet najmniejsze błędy;
- ciągłe uczucie niepokoju, niewyjaśniony niepokój;
- człowiek staje się bardzo powściągliwy w manifestowaniu emocji, trudno mu zrozumieć nie tylko czyjeś pochodzenie emocjonalne, ale także zrozumieć jego uczucia;
- może wystąpić agresja wobec innych ludzi, irytacja;
- uczucie frustracji, ciągłe wątpliwości, niepewność o wszystko, które sąsiaduje z poczuciem całkowitej obojętności.
Powody, które prowokują rozwój zawodowego wypalenia emocjonalnego u osoby, są bardzo różne. Rolę mogą tu odgrywać zarówno czynniki zewnętrzne, jak i wewnętrzne. Zmęczenie fizyczne przeplata się ze zmęczeniem psychicznym, co prowadzi do nieuchronnego negatywnego wyniku.
Można zidentyfikować następujące częste przyczyny wypalenia:
- długotrwały i nadmierny stres psychiczny, zwiększona aktywność fizyczna przez długi czas przy odmowie odpowiedniego odpoczynku;
- wielozadaniowość;
- praca na zużycie, podczas gdy przez pewien długi czas osoba pracuje bez określonego celu lub nie osiąga regularnie określonego wyniku;
- stworzone nieporozumienia, podwyższone oczekiwania skierowane na przyszły wynik; przewidywanie jakiejkolwiek sytuacji lub wyniku;
- przedłużające się napięcie nerwowe i podekscytowanie, ciągłe zastępowanie jednego terminu innym;
- odmowa urlopu, wykonywania pracy i obowiązków domowych nawet w stanie choroby lub po prostu złego samopoczucia;
- niewłaściwa dieta z powodu stresu, braku snu, nadużywania środków uspokajających lub alkoholu wieczorami;
- regularna presja ze strony zespołu lub rodziny;
- przyczyną może być osobista podwyższona emocjonalność / wrażliwość samej osoby;
- trudności w relacjach z ludźmi wokół;
- brak jasnego wyobrażenia, jak zachować się w sytuacjach kryzysowych lub krytycznych.
Pełne radzenie sobie z wypaleniem emocjonalnym jest możliwe tylko wtedy, gdy poszkodowany ma zapewniony długi i dobry odpoczynek. Czasami trzeba zasięgnąć porady psychologa lub psychoterapeuty, aby wydostać się z takiego bagna. Jednak najprawdopodobniej nie doprowadzisz się do trudnego i nieprzyjemnego stanu, biorąc pod uwagę przyczyny rozwoju wypalenia zawodowego i starając się nie stawić im czoła.
