„Tajemna doktryna Izraela” – jest to czasami nazywane nauką mistyczną, lepiej znaną jako „kabała”. Powstał w średniowieczu na przecięciu doktryny żydowskiej, filozoficznych idei neoplatonizmu i gnostycyzmu.
Wywodzące się z judaizmu idee kabały wpłynęły na europejskich myślicieli renesansu - Paracelsusa, Agryppę z Nettesheim, Pico de la Mirandola i innych.
Historia kabały
Jedno z odległych źródeł tej mistycznej nauki można uznać za „Księgę Stworzenia” w języku hebrajskim. Dokładny czas powstania tego traktatu nie jest znany, ale przypuszczalnie został napisany nie wcześniej niż w III wieku i nie później niż w VIII wieku.
Pojawienie się nauki kabalistycznej jako takiej nastąpiło w XIII wieku. w Hiszpanii. To właśnie w Kastylii żydowski myśliciel Mosze de Leon napisał traktat „Księga lśnienia”, który przedstawił jako dzieło mędrca Szymona ben Yochai, żyjącego w II wieku.
Szczególną rolę w kształtowaniu się nauki kabalistycznej odegrały dzieła żyjącego w XVI wieku rabina Icchaka Lurii Aszkenaziego, zwanego Ari.
Początkowo kabała rozwijała się jako tajne nauczanie przeznaczone dla wąskiego kręgu elity, ale już na przełomie XVI-XVII wieku. Kabalista Abraham Azoulay, który mieszkał w Maroku, ogłosił zniesienie ograniczeń dotyczących jej studiów.
Nauczanie kabalistyczne
Główną ideą Kabały jest ujęcie Tory jako specjalnego kodu mistycznego, którego znaczenie musi zostać ujawnione. To pozwoli ci zrozumieć prawa natury, z których niespójności wynikają wszystkie problemy jednostek i ludzkości jako całości.
Każda dusza ma swój własny cel w świecie materialnym i duchowym. Dopóki dusza tego nie zrealizuje i nie wypełni, jest skazana na niekończącą się serię wcieleń. Kiedy dusza osiąga swój cel, dochodzi do szczególnego stanu – Gmar Tikun. Osiągnięcie tego stanu jest głównym celem studiowania Kabały.
Stwórca przedstawiony jest jako absolutna nieskończoność, poza którą nie ma nic (En-Sof). Ta boska niepewność rozlewa się w przedmiotach, ograniczając się do 10 emanacji – tzw. Sefirot. Ich całość – drzewo sefirowe – tworzy mistyczne ciało Adama Kadmana, doskonałej istoty, w której skoncentrowany jest potencjał wszechświata.
Sefiroty dzielą się na trzy górne (sefiroty umysłu) i trzy dolne (sefiroty zmysłów). Te pierwsze to Keter (korona), Hochma (mądrość) i Bina (rozumienie), niższe to Hesed (miłosierdzie), Gevura (męstwo), Tipheret (splendor), Netzach (wieczność), Hod (chwała), Yesod (podstawa).) i Malchut (królestwo). Ponadto wyróżnia się Daat (klucze wiedzy) - niewidzialny sefirot.
Ponad Keter jest „proste światło” emanujące od Stwórcy. Malchut odpowiada światu materialnemu. Wznosząca się dusza może dotrzeć do sfery Bina, ale dalsze wzniesienie jest niemożliwe bez osiągnięcia stanu Gmar Tikkun.
Drzewo podzielone jest na dwie części: prawą (męską) i lewą (żeńską). Część męska, która ma zdolność dawania, obejmuje Hochma, Hesed i Netzach, a część żeńska, która ma pragnienie otrzymywania, obejmuje Binę, Gevurę i Hod. Pozostałe sfery należą do linii środkowej - Izraela, który symbolizuje równowagę między dawaniem a otrzymywaniem.
10 sefirotów zostało stworzonych przez Stwórcę, aby ukryć doskonałość Stwórcy przed człowiekiem, który został stworzony jako naczynie, które otrzymuje światło Stwórcy.
W nauczaniu kabalistycznym szczególne znaczenie mają litery alfabetu hebrajskiego. Uważa się, że w procesie ich wypowiadania powstał świat.
