Podejrzliwość to cecha osobowości ściśle związana z lękiem. Charakteryzuje się niepokojem, nieprzyjemnym podnieceniem, obsesyjnymi lękliwymi myślami, podejrzliwością. Podejrzani ludzie są często nieśmiali, nieufni. Czasami podejrzliwość może pomóc zapobiec każdej niebezpiecznej sytuacji, ale częściej ta cecha zatruwa życie. Jak to ograniczyć?
Nadmierna podejrzliwość w większości przypadków wynika z niskiej samooceny, zwiększonego niepokoju, z powodu obfitości wewnętrznych lęków i lęków, z powodu nieufnego stosunku do świata. Osoba podejrzliwa i niespokojna jest uzależniona od opinii z zewnątrz, boleśnie reaguje na krytykę i uwagi, czuje się zagubiona i niepewna w każdej stresującej sytuacji, a czasem w zwykłych warunkach życia. Ta wątpliwa cecha osobowości wiąże się jednak nie tylko z pewnymi emocjami i uczuciami.
Psychologowie uważają, że stopień podejrzliwości i niepokoju zależy od tego, jak dobrze rozwinięta jest pamięć. Myśli obsesyjne, związane przede wszystkim ze strachem, pojawiają się, gdy osoba nie pamięta, co robi. W takiej sytuacji różne symulatory i ćwiczenia wzmacniające pamięć pomogą zmniejszyć stopień podejrzliwości.
Dodatkowo, podejrzliwi ludzie są często całkowicie pogrążeni wyłącznie w swoich niespokojnych przeżyciach i fantazjach. Mogą myśleć o wielu rzeczach naraz, wykonując dowolne czynności całkowicie automatycznie. Aby poradzić sobie z podejrzeniami i niepokojem, trzeba nauczyć się świadomego wykonywania wszelkich działań, przyzwyczaić się do „bycia chwilą”, do życia „tu i teraz”. Pomoże w tym trening koncentracji.
Aby poradzić sobie z lękiem, warto sięgnąć po różne metody relaksacji i medytacji. Ponadto techniki medytacji mogą również pomóc w rozwijaniu uważności.
Walcząc z nadmierną podejrzliwością, musisz zrezygnować z mrocznych fantazji. Budowanie negatywnych scenariuszy w myślach o każdej sytuacji prowadzi do tego, że wzrasta poziom wewnętrznego lęku. Im bardziej człowiek się nakręca, tym bardziej staje się podejrzliwy i nieufny.
Jeśli bolesna podejrzliwość opiera się na wewnętrznych lękach, jakichkolwiek traumatycznych wspomnieniach, to trzeba je przepracować. Nie zawsze można to zrobić samemu. Wtedy należy zasięgnąć porady i wsparcia specjalisty – psychologa, psychoterapeuty, psychoanalityka. Ważne jest, aby zrozumieć, że czasami nadmierna podejrzliwość jest objawem zaburzenia osobowości obsesyjno-kompulsywnej, a wtedy nie można obejść się bez pracy ze specjalistą.
W radzeniu sobie z nieprzyjemnym stanem może pomóc technika psychologiczna, która polega na doprowadzaniu własnych lęków i doświadczeń do absurdu. Nie należy próbować tłumić lub zagłuszać niepokojów i zmartwień, ale „nadmuchać” je do tego stopnia, że wyglądają komicznie i śmiesznie.
Prowadzenie pamiętnika pomoże uwolnić twoją głowę od obsesyjnych myśli. Musisz w nim zapisać wszystkie swoje doświadczenia, zmartwienia i niepokoje. Warto opisać przerażające sytuacje i jak się skończyły. W większości przypadków nadmierne podejrzenia nie będą uzasadnione. A jeśli podejrzanej osobie trudno jest racjonalnie analizować sytuacje życiowe, to ponowne przeczytanie wpisów w pamiętniku pozwoli inaczej spojrzeć na wydarzenia i ich skutki.
Podejrzliwej osobie przyda się wyrobienie w sobie nawyku dosłownego myślenia o swoich działaniach i czynach dosłownie krok po kroku. Na przykład „teraz pójdę do kuchni i wyłączę kuchenkę”. W niektórych sytuacjach konieczne jest wypowiedzenie planu działania na głos, a następnie przystąpienie do jego realizacji. Dla większego efektu zawsze możesz nosić przy sobie mały notes, wpisując w nim wszystkie informacje o tym, co zostało zrobione.