Zapewne prawie każda osoba spotkała się ze stwierdzeniem, że wcześniej było lepiej i „dokąd zmierza ten świat”. Być może sami jesteśmy nosicielami podobnych poglądów. Niemniej obiektywnie wydaje się dziwne, że każdy kolejny okres historyczny staje się coraz gorszy. Może to jest stereotyp percepcji?
Rzeczywiście, za każdym razem, gdy słyszysz o czymś, co wcześniej było lepsze, pojawia się lekkie oszołomienie. Przeżyliśmy wiele krytycznych, a nawet tragicznych sytuacji w naszym wspólnym przeznaczeniu. W ciągu ostatnich 100 lat były rewolucje i kolektywizacja, represje i wojny, i to o wiele bardziej obiektywnie bardziej złożone i gorsze niż obecnie, co też jest na swój sposób trudne.
Co zaskakujące, takie powiedzenia były używane zarówno 50, jak i 100 lat temu i najwyraźniej przez cały okres ludzkiej egzystencji. Dlatego to nie świat się psuje, ale z jakiegoś powodu ludzie odbierają czas na swój sposób, subiektywnie. Jakie mogą być przyczyny tego postrzegania?
Z reguły ci, którzy potrafią porównywać różne czasy, mówią, że wcześniej życie było lepsze, co oznacza, że ludzie nie są już młodzi, przynajmniej dojrzali, a nawet starsi. Jeśli weźmiemy pod uwagę ich osobistą historię, staje się jasne, że ich młodość przypadła na okres, który uważają za najlepszy, ponieważ młodość jest zawsze nadzieją, nadmiarem siły i wiary w życie. Być może ich postrzeganie, które wcześniej było lepsze, wiąże się właśnie z osobistym postrzeganiem tamtego czasu, który zbiegł się z bogatszym okresem ich osobistej historii. Obecny czas, który, ich słowami, „jest znacznie gorszy niż wcześniej”, po prostu przypadł na ten okres w życiu, kiedy narastały rozczarowania i problemy, a zatem wiele jest subiektywnie postrzeganych w czarnych odcieniach.
Niezależnie od czasu ma swoje możliwości rozwoju, a także trudności. Osoba w młodości może po prostu lepiej się przystosować i dopasować do swojego czasu, który następnie uważa za najlepszy. Sprawy są łatwiejsze do rozwiązania, bardziej napędzane, a wiele trudności, które obecnie rozumiane są jako problemy, postrzegano jako wyzwanie w młodości.
Należy zwrócić uwagę na jeszcze jeden czynnik. Człowieka kształtuje kultura, która go otacza w dzieciństwie iw mniejszym stopniu w młodości. To mentalność, wartości, ideały, osobliwości relacji, specyfika komunikacji między ludźmi i wiele z tego, co jest nieodłączne w tym konkretnym czasie. Wszystkie te cechy stają się mu znajome i niejako odciskają się na nim bardzo głęboko.
Ale co, jeśli nadejdzie kolejny czas, gdy normy i wartości zmienią się dramatycznie? W takim przypadku osoba może czuć się niepotrzebna lub „nie na miejscu”. To nie jest jego świat, nie jego kultura, czuje się obco wśród tych, którzy dopiero zaczynają chciwie chłonąć nowy czas. Widać, że jednocześnie czuje miniony czas jako coś bardziej znajomego i zaczyna popadać w nostalgię za „dobrymi czasami”.
Każde nowe pokolenie żyje w nieco nowym świecie w porównaniu do poprzedniego. Wystarczy poczuć różnicę w postrzeganiu życia pokolenia przed i po pierestrojce. Jak zmieniły się piosenki, filmy, książki, moda?
Ponadto na postrzeganie życia i swojego w nim miejsca wpływa również stan zdrowia, który z biegiem lat pogarsza się, a zatem wnosi swój negatywny wkład.
Nostalgia za przeszłością może powstać także w wyniku kryzysu wieku, od którego przechodzenia zależy dalsze postrzeganie siebie i otaczającego świata.
Zatem w tym numerze kluczowym czynnikiem jest subiektywność postrzegania rzeczywistości, a nie rzeczywiste pogorszenie stanu naszego świata.
