Bycie umiarkowanie samolubnym jest nie tylko normalne, ale nawet bardzo przydatne. Osoby, które nie potrafią się bronić i zawsze robią wszystko tylko dla innych, w rezultacie mogą stać się bardzo nieszczęśliwe, ponieważ często stosuje się życzliwość i nadmierną łagodność.
Krytyczne różnice między zdrowym a niezdrowym egoizmem
Zdrowy egoizm charakteryzuje się przede wszystkim zdolnością osoby do działania we własnym interesie i osiągania potrzebnych rezultatów, bez naruszania praw innych i nie zmuszania innych do cierpienia. Niezdrowy egoizm, który można również nazwać egocentryzmem, jest o wiele bardziej nieprzyjemny: zmusza człowieka do działania we wszystkim według własnego uznania, „przejścia nad głową”, nie dbania w ogóle o życie i dobro nawet najbliższych ludzie.
Egocentryzm uniemożliwia ludziom postawienie się na czyimś miejscu. Jest nie do pogodzenia z empatią, sympatią, dyplomacją. Człowiek po prostu nie jest w stanie wyobrazić sobie, jak mogą się czuć inni.
Przy zdrowym egoizmie człowiek kocha siebie z umiarem, ma dobrą, nie zawyżoną lub zaniżoną samoocenę, wie o swoich zaletach i wadach. Nie potrzebuje cudzych pochwał, nie stara się o jak najwcześniejsze uznanie jego zasług. Z drugiej strony niezdrowy egoizm popycha człowieka do robienia złych rzeczy. Zmusza do nieustannego domagania się kultu, może wywoływać upokorzenie innych, chęć „siedzenia” w pracy, oczerniać ludzi, aby lepiej prezentować się na ich tle. Aby wyglądać idealnie we własnych oczach, egocentryk zrobi wszystko.
Odmiany egoizmu: dodatkowe niuanse
Zdrowy i niezdrowy egoizm charakteryzuje się różnymi możliwościami budowania relacji z bliskimi. Z reguły to normalne, że oboje partnerzy są równi i szczęśliwi, słuchają się nawzajem, szanują interesy innych, ale nie zapominają o sobie. Niezdrowy egoizm nie pozwala na taki związek. Charakteryzuje się pragnieniem podporządkowania sobie bliskich, ciągłą manipulacją, presją, szantażem.
Egocentryzm może być krótki, sytuacyjny, natomiast zdrowy egoizm z reguły staje się jedną z głównych cech charakteru, która utrzymuje się przez długi czas, jeśli nie przez całe życie.
Kolejny ważny szczegół, który może pomóc odróżnić zdrowy od niezdrowego egoizmu: w pierwszym przypadku dana osoba może cieszyć się komunikacją, podczas gdy w drugim jest dumny, że nikt go nie rozumie. Osoby egocentryczne mogą uważać się za niezwykłych, stojących ponad wszystkimi innymi, nawet niosących specjalną misję. Jednocześnie, co dziwne, mogą cierpieć na bolesną samoocenę, uważając się za niesprawiedliwie obrażonych i pozbawionych.
